विचार

११४औँ अन्तर्राष्ट्रिय महिला दिवस र नेपालको अवस्था

विश्वभर गत साता फागुन २५ (८ मार्च) का दिन ११४औँ अन्तर्राष्ट्रिय महिला दिवस मनाइएको छ । यो वर्ष उक्त दिवसका लागि ‘महिलामा लगानी ः सभ्य र समुन्नत समाजको थालनी’ भन्ने नारा अगाडि सारिएको थियो । तर सरकारले हालसम्म महिला लगानीलाई बढावा दिने अलग्गै कुनै नीति तथा कार्यक्रमभने ल्याएको छैन । यस सदाझै यसपटक पनि राज्यका […]

२०८० फाल्गुन २६ गते, शनिबार

८ मार्च र महिला आन्दोलन

अन्तराष्ट्रिय श्रमिक महिला दिवस मनाउँदै आएको आज ११४ वर्ष पुरा भएको छ । हामीले श्रमिक महिला दिवसलाई भव्यताका साथ मनायौं । हामीले नेपालमा आठ मार्च मनाउदै अएको पनि धेरै वर्ष भएको छ । आठमार्च देखि आजसम्म भएका महिला संघर्षका कारण नेपाली महिलाले केही अधिकार प्राप्त गरे पनि समग्रमा महिला मुक्ति हुन सकेको छैन । उनीहरूले चाहेको […]

२०८० फाल्गुन २६ गते, शनिबार

अन्तर्राष्ट्रिय श्रमिक महिला आन्दोलनको इतिहास

विश्वको जनसंख्याको आधा हिस्सा महिलाले ओगटेका छन् । मानव समाजको विकासको इतिहासमा के पाइन्छ भने आदिम साम्यवादको अन्त्यतिर त्यस समाजमा मातृ सत्ता सञ्चालनमा थियो । जसलाई मातृसतात्मक समाज भनिन्छ । त्यतिबेला समाजका मालिक महिलाहरु थिए ।जब मानव समाज वर्गको उत्पत्ति भयो , त्यसै बखत मातृसत्तालाई अपदस्त गरेर पृतिसतात्मक समाजको स्थापना भयो । पुरुषहरु सम्पत्तिका मालिक […]

२०८० फाल्गुन २५ गते, शुक्रबार

८ मार्च र हाम्रो दायीत्व

विश्वका श्रमीक महिलाहरुले मुक्तिका लागि संघर्ष गरेर विजय प्राप्त गरेको दिन हो ८ मार्च । त्यसैले प्रत्येक वर्ष ८ मार्चको दिनलाई विश्वभरका श्रमीक महिलाहरुले हर्षोल्लासका साथ खुसियाली बाँडफाँड र नयाँ अधिकारका लागि थप संघर्ष गर्ने प्रतिवद्धता गर्ने दिनको रुपमा लिँदै आएका छन् । ८ मार्चको दिनलाई नेपालमा पनि श्रमीक महिलाहरुले विभिन्न कार्यक्रमहरुको आयोजना गरेर भव्यतापूर्वक […]

२०८० फाल्गुन २५ गते, शुक्रबार

८ मार्च र महिला आन्दोलन

  कम्युनिस्ट आन्दोलनको नेता तथा महिला आन्दोलनको समेत नेता क्लारा जेटकिन (१८५७–१९३३ जर्मन) ले सन् १९१० मा डेनमार्कको कोपनहेगनमा भएको अन्तर्राष्ट्रिय श्रमिक महिला सम्मेलनमा श्रमिक महिला दिवस मनाउने प्रस्ताव गरेकी थिइन् । सो अन्तर्राष्ट्रिय सम्मेलनमा १७ वटा देशका एक सय प्रतिनिधिहरु संलग्न थिए । यसको प्रारम्भ भने अमेरिकाको न्युयोर्कबाट भएको हो । सन् १९०८ मा […]

२०८० फाल्गुन २४ गते, बिहीबार

बृहत् वाम एकता आजको प्रमुख आवश्यकता

जनस्तरबाट बृहत् वाम एकता आजको प्रमुख आवश्यकता भन्ने कुराहरु उठिरहेका छन् । हुन त वाम एकता २००६ सालमा नेपाल कम्युनिष्ट पार्टीको स्थापना भएदेखि नै आकर्षक नारा रहँदै आएको छ । हालै माओवादी केन्द्रको विधान सम्मेलन भयो, त्यहाँ पनि वाम एकताको कुरा उठेको थियो । एमालेको केन्द्रिय समितिको बैठक भयो, त्यहाँ पनि वाम एकताको कुरा उठ्यो […]

२०८० फाल्गुन २१ गते, सोमबार

हिन्दु राष्ट्र र राजतन्त्रको माग उठ्नुका रहस्यहरू

नेपालमा जनगणतन्त्रको माग उठ्न थाले लगत्तै धर्म निरपेक्षता र राजतन्त्रको कुरालाई पनि चर्कोरूपमा उठाउन खोजिएको छ । हेर्दा नेपालका केही समूहहरूले सो माग उठाएको देखिए पनि त्यसका पछाडि ‘इन्डो पश्चिमा गठबन्धन’को हात रहेको सहजै अनुमान गर्न सकिन्छ । ०६३ को परिवर्तनपछि सत्ता र शक्तिमा आएकाहरू असफल भएपछि नेपाल फेरि राजनीतिक परिवर्तनको संघारमा पुगेको हो । […]

२०८० फाल्गुन १५ गते, मंगलवार

अमर सहिदहरूको रगत खेर जाने छैन

“हुँदैन बिहान मिरमिरमा तारा झरेर नगए बन्दैन मुलुक दुई – चार सपूत मरेर नगए ।” यी माथिका कविताका हरफहरू कवि भूपि शेरचनका हुन् । कवि भूपिले भन्नुभएको कुरा मात्र कवितामा सिमित छैन । व्यवहारमा सावित भएका कुरा हुन् । किनभने बिना बलिदान संसारमा कुनै समाजको परिवर्तन र क्रान्ति भएको इतिहास छैन । दास युगको अन्त्यको […]

२०८० फाल्गुन १५ गते, मंगलवार

नेपालमा संसदीय व्यवस्थाको उत्थान र पतन

नेपालमा दलाल पुँजीवादी संसदीय व्यवस्था पुरै असफल भएको वर्तमान परिस्थितिमा यस विषयमा अहिले चौतर्फी बहस भैरहेको छ । पुँजीवादीहरूले यो बहसलाई व्यवस्था कि व्यक्ति भन्नेमा केन्द्रित गरेर विषयान्तर गर्न खोजेका छन् । व्यक्तिको दोष देखाएर व्यवस्थाको दोषलाई ढाकछोप गर्न खोजिरहेका छन् । व्यक्तिमा पनि बूढा र युवाको तुलना गरेर विचार र दृष्टिकोणको विषयलाई उमेर तथा […]

२०८० फाल्गुन ९ गते, बुधबार

भारतीय विस्तारवाद र छिमेकमा बढेको असन्तुष्टि

नेपालको छिमेकी मुलुक भारतले आफ्नो विस्तारवादी नीति नछाडेपछि पछिल्लो समयमा भारतसँग सीमा जोडिएका प्रायः मुलुकहरुमा विरोध शुरु भएको छ । नेपालका शासकहरुले भारतीय सीमामा तारबार लगाउन मानिरहेका छैनन् । तर, भारतले म्यान्मारसँग जोडिएको सीमामा तारबार लगाउने निर्णय गरेको छ । जसलेगर्दा म्यानमारमा भारत विरोधी गतिविधि तीव्र भएको स्पष्ट गरेको छ । भारत र म्यानमारबीच कायम […]

२०८० फाल्गुन ६ गते, आईतवार