कला तथा साहित्य

भाषा जगेर्नाको निम्ति अभियान चलाउनु पर्ने

काठमाडौं, १६ भदौ । काठमाडौंमा आयोजित कार्यक्रममा वक्ताहरुले नेपालभाषा संकटमा परेको स्वीकार गरी भाषा जगेर्ना गर्ने अभियान चलाउनु पर्नेमा जोड दिएका छन । उनीहरुले पछिल्लो समय मातृभाषा प्रयोग गर्नेको संख्या कम हुँदै गएकोमा चिन्ता र चासो व्यक्त गरेका छन् । कार्यक्रमलाई सम्बोधन गर्दै नेवार अगुवा तथा भाषासेवी डा. महेशमान श्रेष्ठले नेपालभाषा बिरामी भएर आईसीयूमा भर्ना […]

२०७३ भाद्र १६ गते, बिहीबार

कवि वैरागी जेठासित कवितात्मक छलफल

नेपाली कम्युनिस्ट आन्दोलनमा लागेको तीन दसक भइसकेको छ । मेरा जीवनमा निकै अप्ठ्यारा दिनहरू रहे तर हरेस भने कैल्यै खाइनँ । जीवनले जे भोगिरह्यो, त्यो नै मेरो पाठशाला भइरह्यो । २०४० सालको वसन्तदेखि कम्युनिस्ट हुने अवसर जु-यो । काठमाडौँ टेकेलगत्तै थालाजुङ्का शिव ढकाल र चूडा ढकालहरूसँग भेट हुनु नै कम्युनिस्ट हुनु रहेछ । उहाँहरूको गीत […]

२०७३ भाद्र १५ गते, बुधबार

‘जयपती’बाट कहिले सिक्ने ? – उमेश राई

हुनेखानेहरु… अक्सर ! महलवालाहरु… अर्को आलिसान महलको सपनमा अनिदो अनिदो बस्छन् आर्जनको नयाँ धन्दामा नैतिकता लिलाम भए पनि स्वार्थपूर्तिको अभियानमा मानवता चिलीम भए पनि बेपर्वाह हुन्छन् । हो, अक्सर! महलवालाहरु कर छलीको मामलामा अदालत धाउछ्न् । मेरो जिज्ञासा यतिनै हो.. जयपती चेपाङ बाट कहिले सिक्छ्न् ?? नेताहरु.. सत्ता र शक्तिको निम्ति स्वाभिमान बेच्छन् मौका परे […]

२०७३ भाद्र १४ गते, मंगलवार

चिहान खनिदिनु छ -पुष्प गोपाल श्रेष्ठ

म झुप्रोमा जन्मेको मान्छे झुत्रो र झुम्रोले लपेटी यही धुलो माटोमा लुडीबुडी खेल्दै यही हावा पानीमा हुर्केको म मेरो त थलो नै हो यो । मिरमिरे बिहानमा उठ्छु आफ्नो साजवाज कुटो कोदाली बोकेर हिड्छु माटो संग खेल्न जहाँ हिमाल झरछ कलकल गर्दै अनि, त्यही पानीको ताल शुरमा माटो हिल्पाउँछु रोप्छु , फलाउँछु फुलाउँछु मगमग चलेको […]

२०७३ भाद्र १३ गते, सोमबार

लेकालीले बनाएको तिमाल गाउँ – अनिस तामाङ( श्याम)

असार साउनको महिना थियो । झमझम पानी परिरहेको त्यो मध्य रातबाट सुरुवात भएको हाम्रो मित्रता आज इतिहाको पानामा सिमित देख्दा मनहरु भावुक भएर आउछ । स्वासहरु बन्द भएको महसुस हुन्छ, अक्रोशको ज्वाल धपधपी बलेर आउछ । मध्यारात कसैले ढोको ढक् ढकाउदै आमा- बुबा भनेर बोलाएपछि हामी सोच्न बाध्य हुन्थ्यौ । उमेर सानै भएकोले मध्यरात भूत […]

२०७३ भाद्र ११ गते, शनिबार

छन्त्याल नै भुल्न थाले आफ्नो भाषा

काठमाडौँ, ८ भदौ । अत्यन्त न्यून सङ्ख्यामा रहेका र म्याग्दी जिल्लामा मुख्य बसोबास गरेका छन्त्याल जातिले आफ्नो भाषा भुल्दै जान थालेका छन् । छन्त्याल जातिको मुख्य बसोबास रहेको म्याग्दी जिल्लामा कतिपय छन्त्याल जातिका मानिसले आफ्नो मातृभाषा भुलिसकेको बताएका छन् । नेपालमा रहेका थुप्रै जातजातिले भाषा संस्कृति जगेर्नामा लागिरहँदा जिल्लाको अधिकांश गाविसमा बसोबास गर्ने छन्त्याल जातिले […]

२०७३ भाद्र ८ गते, बुधबार

नेपाली वृत्तचित्र ‘सुनकली’ फिफा टिभीमा

काठमाडौं, ६ भदौ । मुगुका किशोरीहरुको फुटबल कथामाथि बनेको नेपाली वृत्तचित्र ‘सुनकली’ले विश्व फुटबल महासंघ (फिफा)को टेलिभिजन ‘फिफा टिभी’को प्रतिवेदनमा रिपोर्टमा स्थान पाएको छ । फिफा टिभीको समूह काठमाडौं आइ सुनकलीको कथालाई समेटेर आइतबार विशेष रिपोर्ट तयार पारेको सुनकलीका निर्देशक भोजराज भाटले जानकारी गराए । आइतबार नै फिफा टिभीको युट्युब च्यानलमा ‘मिट द हिमालयन मेसी’ […]

२०७३ भाद्र ६ गते, सोमबार

गजल – शर्मिला श्रेष्ठ

भो पुग्यो जस्तो छ टाढा जाॅदैछु बल्ल बुझी दुनियाॅ , ठक्कर खाॅदैछु । बर्षौ संघर्षको केही उपलब्धि छैन फल अझै आफ्नो योग्यता,काटामा नाप्दैछु । शोषण अत्याचार सहनै मात्र पर्ने होकी बल्ल होश खुल्दैछ,न्यायालय झाक्दैछु । कती निरीह बेबस रहेछ दुःखी जिन्दगी आफ्नो दुर्गती देखेर,आफैनै हाॅस्दैछु । शत्रु बैरी चारैतिर आक्रमणको पनि डर बोलिको गोली सुन्दा,कानथुनी […]

२०७३ भाद्र ५ गते, आईतवार

किरात राई यायोक्खाको प्रतिमा सार्वजनिक

काठमाडौं, ५ भदौ । किरात राई यायोक्खाको प्रतिमा सार्वजनिक गरिएको छ । यायोक्खा बाइस भाषी किरातहरुको साझा संस्था हो । शनिबार राजधानीको संवाद डबलीमा आयोजित एक विशेष कार्यक्रममाझ सो प्रतिमा (स्केच) सार्वजनिक गरिएको हो । प्रतिमाले आदिम किरात पूर्खाको झलक दिने विश्वास किरात अगुवाहरुले गरेका छन् । अगुवा ज्ञानबहादुर राईको संयोजकत्वमा गठित आठ सदस्यीय प्रतिमा […]

२०७३ भाद्र ५ गते, आईतवार

थिए गुरु माकर्स – एंगेल्सका पनि – हस्तवहादुर केसी

जन्मिए माकर्स अद्भूत चमत्कार उन्नाइसौ शताप्दीको पूर्वार्ध्दमा गणना भए उनी स्रहशताव्दि महापुरुष दिए उनले सर्वहारावर्गलाई मुक्तिको अचूक हतियार माकर्सवाद मुक्ति संघर्षको मार्गदर्शनमा थिए गुरु माकर्स-एंगेल्सका पनि हेगेल फायरवाख रोवर्ट ओमन र साएमन फुरिएहरु अनि डेविड रिकार्डो र अडाम स्मिथ देखाए बाटो उनिहरुले माकर्स- एंगेल्सलाई सधै साम्यवादी नयाँ संसार निर्माणको गहन अध्ययन माकर्स- एंगेल्सले पनि जीवन […]

२०७३ भाद्र ३ गते, शुक्रबार